اهمیت مرمت نگهداری فیلم های آرشیوی/ از چاپ و ظهور در طشت ها و بشکه های دارو تا بازی نور روی پرده سینما!

به گزارش خبرنگار سینماپرس متن یادداشت به شرح ذیل است: ، متن یادداشت محافظت و مرمت فیلم نه فقط در مقطعی  کوتاه  که فرایندی متمادی باید داشته باشد  و هر بار با پیدا شدن شیوه ایی نوین باید نسخه برداری از فیلم ها  تجدید شود. مسله ی مهمی که در اینجا  اهمیت دارد این است که نمایش فیلم های پزتیو (ماتریال فیلم) اعم از 16 و 35 میلیمتری دیگر نمیتواند  جایز باشد چون پزتیو ها عمر معینی دارند و در نمایش های مکرر قطعا  باعث کهنگی وصدماتی به  فیلم  ها میشود که ممکن است در مواردی قابل جبران نباشد .البته حدود دو دهه است که فیلم خانه ملی ایران  اقدام به نسخه برداری از اینگونه فیلم ها نموده.

فیلم هایی که نگاتیو شان یافت  شده و یا از طرف  صاحبان آنها در اختیار فیلم خانه قرار گرفته  که بلافاصله  در لابراتوار  سازمان سینمایی کشور زیر نظر متخصصین جزه  پس از ترمیم  مراحل چاپ و نسخه برداری از آنها انجام گردیده؛ البته با شیوه ی مدرن  آنالوگ و در مواردی هم نگاتیو های بسار قدیمی  که متعلق  به پنجاه /شصت  سال  قبل میباشد و برای بازسازی  و استفاده در دستگاه های جدید  از پژوهشگران  و متخصصین  قدیمی  این حرفه  استفاده شده که در بسیاری از موارد  به خاطر بالا بودن  این امکانات لابراتواری مدرن تصاویر بهتری  نسبت به زمان خودش به دست می آید.

چون در یک بررسی تاریخی در زمینه چاپ و لابراتوار در سالهای اولیه  فیلمسازی در ایران باید بدانیم  که به هیچ عنوان دستگاه های لابراتوار و چاپ فیلم در کشورمان موجود نبود و کسانی  که در آن  دوره به این امر میپرداختند بیشتر به صورت تجربی به این حرفه وارد شده بودند و ماتریال فیلم ها معمولا در طشت ها و بشکه های دارودر زیر زمین ها ی تاریک مراحل چاپ و ظهور را طی میکردند و سپس همانند رخت و لباس روی قرقره هاب بزرگ در مقابل نور آفتاب قرتر میگرفتند  تا خشک شوند  و سپس مورد استفاده قرار میگرفتند.

به همین دلیل  بسیاری  از نسخه های پزتیو باقی مانده از آن سالها در نمایش روی پرده سینما  بازی نور داشت که برای تماشاچی آن دوره عادی بود ولی اکنون یک نقص در فیلم محسوب میشود.

البته این فقط بخش کوچکی از مراحل آماده سازی فیلم ها  بود  و مراحل صداگذاری و میکس و تدوین آن خود ماجرایی طولانی و پر مشقت میباشد  و همچنین بحش های تروکاژ که در آن سالها  هیچ وسیله ایی برای این کار نبود و فقط خلاقیت های  کسانی بود که  در آن سالها  به این امر پرداخته بودند که در ادامه  به  آماده سازی  و مراحل تکوینی آن می انجامید.

بسیاری از آرشیو های کشورهای مختلف برخی از مجموعه  فیلم های  موجودی خود را به صورت دیجیتال برای استفاده همگانی در روس شبکه جهانی  اینترنت قرار داده اند.البته به این دلیل که مشکلی از نظر حق رایت جهانی هیچ کدام ندارد .احتمالا اهدا کنندگان و کسانی که متریالی را  به آن موسسه ها واگذار نموده اند.اعتراضی به پخش آنها  ندارد و این گونه خدمات آرشیوی  میتواند تبلیغی برای موسسه های فوق باشد که مسیری را ایجاد میکند  تا بسیاری از مالکین  عناوین فرهنگی  این انگیزه را پیدا کنند تا حداقل بخشی از موجودی  خود را در اختیار موسسه های فوق قرار دهند.

کارشناس ارشد مرمت فیلم و لابراتوار

جهانگیر رجبی خواه