وقتی یک خانواده عجیب و غریب دنیا را نجات می‌دهد / روند ساخت انیمیشن «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» از زبان کارگردان

سینماسینما. ترجمه: علی افتخاری

برای مایک ریاندا کارگردانِ فیلم اولی (نویسنده و یکی از کارگردانان هنری سریال انیمیشن «آبشار جاذبه»)، فیلم انیمیشن «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» (The Mitchells vs. the Machines) مانند ساخت ۱۰ فیلم بلند انیمیشن فوق‌العاده دشوار در قالب یک فیلم بود. به این دلیل که زیبایی‌شناختیِ پیچیده مبتنی بر انیمیشن دستی در این فیلم، حتی از انیمیشن پیشگام «مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی» (۲۰۱۸)، دیگر ساخته شرکت سونی پیکچرز ایمیج‌ورکس نیز بیشتر است، اما همه این‌ها در خدمت اولین فیلم بلند داستانی ریاندا قرار گرفت.

داستان «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» که از ۲۳ آوریل ۲۰۲۱ توسط نتفلیکس به‌طور محدود در سینماها اکران شد و از ۳۰ آوریل به‌صورت آنلاین در دسترس تماشاگران قرار گرفت، درباره یک خانواده چهار نفری ناکارآمد است که در یک سفر جاده‌ای عجیب و غریب در موقعیتی قرار می‌گیرند که باید بشریت را از آخرالزمانِ روبات‌ها نجات دهند. در حقیقت، به خاطر تأکید بر نقاط ضعف آن‌ها، می‌توانید فیلم را ضدِ «شگفت‌انگیزان» ریاندا بنامید.

کارگردان ۳۶ ساله کالیفرنیایی در مصاحبه با ایندی‌وایر می‌گوید: «این یک فیلم کاملاً شخصی در مورد خانواده بسیار عجیب من است. و من فیلمی می‌خواستم که هنرمندان در آن حرف خود را بزنند و بهترین ایده برنده شود. من تصویرسازی‌های آبرنگ لیندزی اولیوارس طراح صحنه را دیدم و گفتم، “چرا فیلم ما نباید شکل این تصویرسازی‌ها باشد؟”»

پس ریاندا علاقه شدید دوران کودکی خود به کارتون‌های صبح شنبه، روبات‌های جالب، و فن‌آوری برای یک سبک بسیار نامتعارفِ انیمیشن را با بافت‌های نقاشی‌شده با دست روی انیمیشن کامپیوتری ترکیب کرد. او می‌گوید: «این کار به مهندسی زیادی نیاز داشت. در مقطعی، مایکل لاسکر سرپرست جلوه‌های تصویری ما که در «به درون دنیای عنکبوتی» هم کار ‌کرد، گفت، “کاری که ما اینجا سعی می‌کنیم انجام دهیم بسیار دشوارتر است.” «به درون دنیای عنکبوتی» از برخی جهات به کارهایی متمایل است که با انیمیشن کامپیوتری، خیلی خوب انجام می‌شود. براق و باحال است، لبه‌ها دارای الگوهای نقطه‌ای هستند.»

ریاندا ادامه می‌دهد: «در مقابل، فیلم ما سعی دارد تا حد ممکن ارگانیک باشد و خطوط را حلقه‌حلقه کند و کت‌ها را کاملاً چروک‌خورده نشان دهد. و این کار در انیمیشن کامپیوتری به طرز عجیبی سخت است. فکر نمی‌کنم حق با او باشد زیرا «به درون دنیای عنکبوتی» هنوز آنجاست. اگر آن‌ها سعی داشتند یک کتاب کمیک متحرک بسازند، ما در تلاش بودیم یک کتاب مصور متحرک بسازیم.»

در «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها»، کیتی (با صدای ابی جیکابسن)، هنرمند نوجوانِ عجیب و غریب و فیلمسازِ چندرسانه‌‌ای، دائماً با ریک (با صدای دنی مک‌براید)، پدر یک‌دنده و دوستدار طبیعت خود درگیری دارد، و در فیلم، طغیان‌ احساسی او با پاپ آپ‌های هذیانی (به نام «تصور کیتی») نشان داده می‌شود، اما وقتی کیتی می‌خواهد به یک مدرسه فیلمسازی در لس آنجلس برود، ریک اصرار می‌کند که خانواده با ماشین راهی لس آنجلس شوند. سفر جاده‌ای کیتی با پدرش، مادرش لیندا (با صدای مایا رودولف) و برادر کوچکش آرون (با صدای خود مایک ریاندا) به هفته‌ای جهنمی تبدیل می‌شود، و این زمانی است که دنیا با شورش هوش مصنوعی به رهبری پال (با صدای خنده‌دار الیویا کلمن) مواجه می‌شود.

ریاندا تأکید می‌کند: «فیلم، ضد فناوری نیست، اما چه چیزی در مورد فناوری مهم است؟ می‌خواهد ما را دور هم جمع کند یا از هم دور کند؟» در اوایل کار، سونی از فیل لرد و کریس میلر تهیه‌کنندگان «به درون دنیای عنکبوتی» خواست سبک انیمیشن‌سازی ریاندا را بررسی کنند. لرد و میلر چنان تحت تأثیر «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» و قوه ابتکار کارگردان قرار گرفتند که حاضر شدند به‌عنوان تهیه‌کننده قرارداد ببندند تا او و همکار کارگردانش جف رو (که او هم در «آبشار جاذبه» کار کرد) را کمک و راهنمایی کنند. میلر می‌گوید: «ما واقعاً متحیر شدیم و کار او واقعاً بامزه، شیرین و دلچسب بود.»

در عین حال، «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» کاملاً در مسیر نامعقولیِ فرافرهنگی و انیمیشن‌های مرزشکن «فیلم لگویی» و «به درون دنیای عنکبوتی» لرد و میلر قرار داشت.

لرد می‌گوید: «خیلی بامزه است که سعی کنید از یک استودیوی جلوه‌های تصویریِ بسیار فانتزی استفاده کنید تا فیلمتان جوری به نظر برسد که انگار یک دختر نوجوان آن را در اتاقش کشیده است، اما ایده همین بود. برای کاری که ایمیج‌ورکس به انجام آن عادت کرده است و ما هم دوست داریم انجام دهیم، بسیار مناسب بود. و آنچه مایک عالی انجام داد این بود که به کار یک حس واقعاً شخصی و دست‌ساز داد.»

تیم سونی از ابزار «به درون دنیای عنکبوتی» به‌عنوان اهرم استفاده کرد و ابزار جدیدی نیز به کار برد تا عناصر نقاشی/آبرنگ را در کنار خطوط کج دنیای انسان‌ها و خطوط کامل و حساب‌شده دنیای روبات‌ها قرار بدهد. ریاندا می‌گوید: «آن‌ها گفتند تصویری به ما بده که دقیقاً همان چیزی باشد که می‌خواهی. و مدت زیادی طول کشید تا تمام جذابیت این نقاشی‌ها، همراه با نور و زیبایی دنیای واقعی را به دست بیاوریم. بافت آبرنگ در تمام پس‌زمینه‌ها حضور دارد، بنابراین نیاز داشتیم یک ابزار آبرنگ جدید درست کنیم.»

ریاندا اضافه می‌کند: «تیم انیمیشن یک ذهنیت متفاوت از کار داشت. ما می‌خواستیم جزئیات [در موها، در درختان] را پاک کنیم، و این در تضاد با انیمیشن‌ کامپیوتری بود. یادم می‌آید یکی از هنرمندان به من گفت ما باید درختان را درست به تصویر بکشیم. و اگر این کار را نکنیم، کل فیلم درست از کار درنمی‌آید.»

در مقابل، تیم سازنده «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» برای دنیای روبات‌ها به دنبال ظاهری گواش‌گونه با شیب رنگ بود. ریاندا می‌گوید: «دنیای انسان‌ها آشفته و دنیای روبات‌ها، باورنکردنی به نظر می‌رسد، و این نمونه دیگری از انتخاب‌های جسورانه بود. ما ابزار را انتخاب کردیم و تصمیم‌های جنون‌آمیزتری گرفتیم.»

صحبت از روبات‌ها شد. مبتکرانه‌ترین انیمیشن برای روبات‌های اِستِلث قاتل خلق شد و این کار با تقسیم آن‌ها به چندضلعی و حرکت کردن با تغییر شکل صورت گرفت. ریاندا می‌گوید: «آلن هاوکینز [رئیس انیمیشن شخصیت‌] واقعاً از این کار هیجان‌زده شده بود. گروه سازنده تصمیم گرفت آن‌ها را طوری طراحی کند که هم‌زمان بسیار احمقانه و بسیار باحال جلوه کنند.»

لرد و میلر در تنظیم دقیق نوع روایت داستان‌ نقشی بسیار باارزش داشتند. ریاندا می‌گوید: «مثل رفتن به مدرسه انیمیشن‌سازی بود، اما آن‌ها توانستند از عجیب‌ترین ایده‌های ما دفاع کنند. چیزی که فیل واقعاً خوب انجام داد این بود که به جنبه‌های احساسی فیلم وقت کافی برای نمایش داد و ایده پیچ‌گوشتی‌ها (که تمام اعضای خانواده یکی از آن‌ها دارند) از کریس بود. به این شکل یک مشکل منطقی برطرف شد و به یک ویژگی شخصیتی ریک تبدیل شد.»

لرد اضافه می‌کند: «چالش اصلی فیلم این بود که هرچند خانواده میچل درگیری زیادی دارند، ما دو ساعت با آن‌ها در اتومبیل گیر کرده‌ایم، پس می‌خواستیم مطمئن شویم آنچه روی پرده می‌بینیم، آدم‌هایی هستند که معمای خانواده خود را حل می‌کنند، نه این که خانواده‌ای را ببینیم که در تمام مدت دعوا می‌کنند.»

بعد از این که تولید «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» به پایان رسید و برای اکران در پاییز ۲۰۲۰ آماده شد، همه‌گیری کرونا شرکت سونی را مجبور کرد با بسته شدن سالن‌های سینما، فیلم را در قفسه‌ بگذارد. بااین‌حال، نتفلیکس وارد عمل شد و فیلم را از سونی خرید و به آن‌ها پیشنهادی داد که نتوانستند رد کنند. لرد می‌گوید: «آن‌ها نمی‌خواستند «میچل‌ها در برابر ماشین‌ها» دو سال در قفسه بماند، و نتفلیکس فیلم را دوست داشت و متعهد بود با آن مانند یک فیلم مستعدِ موفقیت برخورد کند.»

ریاندا خوشحال بود که دنیا بالاخره اولین فیلم او را می‌بیند، اما پاندمی آن را به‌موقع‌تر نشان می‌دهد. او می‌گوید: «اتفاقات بیش از یک سال اخیر کاملاً با روح فیلم مطابقت دارد چون در مورد خانواده‌ای گرفتار یک نوع فاجعه غیرطبیعی است. آن‌ها باید دور هم جمع شوند، با هم کار کنند و به هم تکیه کنند. و من احساس می‌کنم این همان کاری است که ما مجبور بودیم در دوران کرونا انجام دهیم.»

منبع: ایندی‌وایر/ مجله نماوا