احمد ساعتچیان : «نقش فروشی» از سینما به تئاتر سرایت کرده است

احمد ساعتچیان با اشاره به اینکه در نسل جوان، اشتیاقی برای آموختن و تلاش برای شناخت تکنیک های بازیگری وجود ندارد، عنوان کرد باید بر فعالیت آموزشگاه ها و چگونگی ورود به عرصه بازیگری نظارت کرد.

به گزارش سینماسینما ،این بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و مدرس تئاتر درباره راه های غیرمعمولی که افراد برای ورود به عرصه بازیگری و بعضا کارگردانی تئاتر و سینما انتخاب می کنند و گذراندن دوره های آموزشی ناکارآمد در این زمینه گفت: این روزها در میان نسل جوان هنرآموز نوعی تنبلی به چشم می خورد و زودتر می خواهند به نتیجه مورد نظرشان برسند در حالی که در گذشته ما برای رسیدن به آمادگی و تخصص در حرفه بازیگری تلاش بسیاری می کردیم مثلا دانشجویانم همیشه به من می گویند که بیان و صدای خوبی دارم اما من کسی بودم که استاد سمندریان به بیان و صدای من به اصطلاح بسیار گیر می داد به این علت که به من می گفت تو بیان و صدای خدادادی داری بنابراین سعی نکن شبیه به هنرپیشه هایی بشوی که صرفا روی صدای شان تکیه می کنند. از همان موقع بود که من کلا این توانایی ام را فراموش کردم و تلاشم را روی این گذاشتم که ویژگی های دیگرم را در بازیگری تقویت کنم و بعدها از بازیگران پیشکسوتی که با آنها کار می کردم مثل رضا کیانیان یا سعید پورصمیمی کمک می گرفتم تا به شکلی روی بیانم کار کنم که در کارم این شائبه به وجود نیاید که تنها توانایی بازیگری ام در صدایم است و این کار تقریبا ۵ سال طول کشید، در حالی که رسیدن به این آگاهی و بی توجهی و گذشتن از توانایی که می تواند خیلی از ضعف های یک بازیگر را پوشش دهد، کار بسیار سختی است. همیشه به هنرجویانم هم که از چنین ویژگی هایی برخوردارند، این توصیه را می کنم که به توانایی های شان مثل داشتن صدای مناسب یا چهره زیبا و قد بلند آگاه باشند اما توجه شان برای رشد کردن در عرصه بازیگری صرفا روی این ویژگی ها نباشد و بیشتر روی پخته تر کردن نقاط ضعف شان تمرکز کنند. وقتی به هنرجویانم می گفتم که مثلا ۵ سال روی بیانم کار کردم برای شان قابل باور نبود، چون می بینند که فلان بازیگری که الان مشهور و پرکار شده بدون گذراندن چنین دوره هایی به جایگاه امروزش رسیده است و آنها هم می خواهند راه او را بروند. ساعتچیان با اشاره به خاطره ای از حمید سمندریان در زمینه آموزش بازیگری بیان کرد: آقای سمندریان همیشه به ما می گفت گفتار و بیان در بازیگری با حرف زدن عادی که در کوچه و خیابان می کنید، متفاوت است و نیاز به آموختن تکنیک و تمرین و ممارست دارد. حالا من این نسخه را به هنرجو و دانشجو می دهم و می گویم روی آن کار کن اما وقتی وارد محیط حرفه ای و کاری می شود متوجه می شود که این نسخه به دردش نمی خورد، چون فلان بازیگر را می بیند که بدون گذراندن این دوره ها نقش اول بازی می کند. این هنرجو نزد من بازمی گردد و می گوید استاد نسخه ای که نوشته ای هیچ کارکردی برای من ندارد و اینجاست که تراژدی آغاز می شود. او با اشاره به آموزش های غیرتخصصی که در آموزشگاه ها صورت می گیرد و حضور اساتید غیرحرفه ای در این حوزه گفت: البته معتقدم معضل اصلی به آموزش های نامناسب و غیرحرفه ای برمی گردد. در تمرین برخی اجراهای گروه های جوان من به عنوان استاد مهمان حضور پیدا می کنم و وقتی مثلا به بازیگر اصلی نمایش که بیان و بدن نامناسبی دارد، می گویم در کارگاه آموزشی که با فلان بازیگر معروف داشتی و ۱۶ میلیون تومان هم هزینه کردی آیا درس بیان هم گذراندی؟ یا اینکه کدام نمایشنامه معروف را خوانده و تحلیل کرده ای که به من می گوید هیچ نمایشنامه ای را نخوانده و کلاس بیانی هم نگذرانده است. متاسفانه هنرجویان ما در برخی کلاس های آموزشی هیچ تکنیکی یاد نمی گیرند و وقتی با آنها برخورد می کنید از ابتدا باید اصول اولیه بازیگری را به آنها آموزش دهید. در چنین وضعیتی هنرجو تقصیری ندارد، چون فکر می کند آموزش بازیگری همینی است که او در این کلاس ها یاد گرفته است و مثلا اگر من هم قرار بود به همین شیوه آموزش ببینم وضعیتم مانند همین جوانان می شد. فروش نقش در عرصه سینما از سال ها قبل وجود داشته و مثلا شاهد بودیم برخی دستیاران کارگردان یا تهیه کنندها و کارگردانان از علاقه مندان ورود به بازیگری در ازای سپردن نقش، پول می گرفتند اما در حال حاضر این مساله ابعاد گسترده تری پیدا کرده و به تئاتر هم کشیده شده است. اما متاسفانه می بینم افرادی که با این ترفندها وارد حوزه هنر می شوند، استعدادی در این زمینه ندارند و در نهایت به جایی هم نمی رسند.

این مدرس تئاتر با اشاره به اینکه جدای از مساله بازیگری، برخی برای کارگردانی فیلم کوتاه توسط افراد دیگر و ساختن رزومه در این زمینه نیز هزینه می کنند، عنوان کرد: رسیدن سریع به خواسته هایی چون بازیگر شدن با ترفندهایی مانند پرداخت هزینه و خرید نقش به حوزه های دیگری مانند کارگردانی و فیلمسازی در حوزه فیلم کوتاه هم وارد شده است و شاهد هستیم برخی با صرف هزینه فیلم های کوتاه شان را توسط کارگردانان حرفه ای می سازند و در جشنواره های مختلفی هم شرکت می دهند و بعد که راه برای شان هموار شد با جذب اسپانسر و تهیه کننده وارد عرصه فیلم بلند می شوند. ساعتچیان در پایان صحبت هایش درباره راهکاری که برای حل این معضل وجود دارد، بیان کرد: معتقدم باید برای حل این مشکل قوانین سیستماتیک سفت و سختی وضع کرد تا هر کس نتواند به راحتی وارد عرصه بازیگری یا فیلمسازی شود و همچنین باید روی فعالیت آموزشگاه ها هم نظارت بیشتری وجود داشته باشد. حتی این روزها به صورت علنی می بینیم که برای جذب اسپانسر –  بازیگر در فضای مجازی آگهی می کنند و دیگر مساله پنهانی نیست. به نظر می رسد دورانی که ما مشق بازیگری می کردیم به پایان رسیده و دیگر کسی مانند گذشته خودش را موظف به تمرین و آموزش طولانی برای رسیدن به جایگاه مناسبی در بازیگری و حتی فیلمسازی نمی کند.