رئال، سورئال، مدرن، پست مدرن/ نگاهی به فیلم«آخرین کسی که آقای کاف. الف را دید» | نیمرخ

رئال، سورئال، مدرن، پست مدرن/ نگاهی به فیلم«آخرین کسی که آقای کاف. الف را دید»

lazy_placeholder.gif

%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8 سینماسینما، سپیده ابرآویز:

 

«آخرین کسی که آقای کاف. الف را دید» اولین تجربه فیلمسازی علی دلگشاست. کارگردان در این اولین قدم، گامی خطرناک برداشته است. او تصمیم گرفته پیش از آنکه سراغ قصه گویی برود و سینمای کلاسیک را مشق کند، سمت و سوی تازه ای بگیرد و «نگاری بشود که به مکتب نرفت و خط ننوشت»…

فیلم با آمدن یک کمیسر پلیس (که اساسا در ایران وجود ندارد و همان کارآگاه وطنی است) به شهر (یا به قولی دهی) آغاز می شود. کمیسر آمده است تا راز مرگ نویسنده ای به نام کاف. الف را کشف کند. در سکانس اول تمام المان های یک اثر پلیسی به چشم می خورد. یک کمیسر یا کارآگاه داریم با بارانی و کلاه و یک نفر همراه دارد (که راهنمایی اش می کند) و یک مرگ مشکوک و چند نشانه اولیه از احتمال قتل.

مقتول نویسنده است (و یحتمل به دلیل همین نویسنده بودن قدری خل و چل و البته منزوی). تمام کلیشه ها در خدمت حرکت به سوی ژانر مهجور جنایی – کارآگاهی است. کمیسر در شهر راه می افتد و سوال جواب که نه، بیشتر از مردم جواب می گیرد و اساسا کمترین دیالوگ را دارد. همه چیز تا اینجا کاملا رئال است. کمیسر در یک شهر شمالی (که در تیتراژ شیرگاه و اطراف لنگرود ذکر شده) پای گذاشته. آدم ها کاملا واقعی اند، حرفهای شان کاملا منطقی و ساده است و مسیر همانی است که باید باشد؛ مسیری برای کشف قاتل.

ناگهان فیلم تغییر جهت می دهد. تمام این روایت های واقعی را کنار می گذارد و عامدانه از رئال فاصله می گیرد و می کوشد تا تمام قوانین ساخت اثری کلاسیک را در هم بشکند.

کمیسر در اتاق مقتول تنهاست که متوجه یک تابلوی نقاشی می شود. تابلویی با امضای پ. کاف و این آغاز اتفاقاتی است که مطلقا از جنس یک سوم اول فیلم نیست. حالا کمیسر دنبال نقاش (پ. کاف) که زنی جوان است، راه می افتد. زن تابلوهایش را در میان جنگل و کنار دریا و نزدیک خط راه آهن رها کرده است. حرف نمی زند و مردی را که حتی در تیتراژ هم مرد مرموز نام دارد و همه جا دنبال کمیسر است، می بیند، اما به کمیسر نمی گوید که این مرد کیست.

فصل تازه ای از ارائه تصاویری تازه آغاز می شود. نویسنده در خانه اش است. مرد مرموز هم آنجاست. کمیسر هم هست. تصاویر در هم ادغام می شوند. تصاویر توالی زمانی و مکانی ندارند. تصاویر… تصاویری که می تواند سینمای مدرن باشد، با گسستن از سنت ها، با تکیه بر شخصیت، با سفر و سرگردانی و دور شدن از منطق و گرایش به روایت سوبژکتیو، با پایان بندی باز و حاکمیت ابهام. همچنین می تواند کوششی باشد در جهت ساخت فیلمی سورئال. با استفاده از تصاویر تکان دهنده، با استفاده از هدف عزیمت تا رسیدن، با استفاده از تصاویر غیرمنطقی و ذهن ناهشیار و شبیه سازی یک خواب آشفته یا رویایی درهم. یا حتی فراتر از همه اینها فیلم می تواند پهلو بزند به سینمای پست مدرن؛ اما فقط پهلو بزند و نه بیشتر.

همه این مولفه ها هم در تئوری قابل فهم ترند تا روی پرده و هنگام تماشای فیلم «آخرین کسی که آقای کاف. الف را دید». فیلم اگرچه میان همه این گونه ها، قرابت بیشتری با سینمای سورئال دارد، اما آنقدر وجه سورئالیستی را می چسبد که ظاهرا بقیه زوایا فراموش می شوند. به نظر می رسد فیلمساز چنان مرعوب فرم و تکنیک و بازی های ذهنی شده است که اصل روایت را به کل کنار گذاشته است. فیلم اگرچه می تواند طبق قواعد سینمای مدرن قدری گیج بزند، اما نباید مخاطب را گیج کند و روابط علّی در لایه های آن از دست برود.

اگر قصد فیلمساز ساخت یک فیلم ساختارشکن است، پس بد نیست تمام قواعد را از همان سکانس اولیه ساختارشکن تعریف کند. اینکه آقای کاف. الف یا خانم پ. کاف اسم ندارند، خیلی خوب است. اصلا خوراک همین جنس فیلم های مدرن یا سورئال است، اینکه فیلم در قدری لازمانی سر می کند، بد نیست، این که کمیسر میان خیال و کابوس و رویا و هذیان و واقعیت دست و پا می زند، درست است. اما چه بهتر که شهر هم رئال نبود. چه بهتر که لامکانی هم به این لازمانی اضافه می شد. (گرچه لازمانی محض هم حاکم نیست و کمابیش نشانه هایی از دهه ۴۰ یا ۵۰ شمسی دیده می شود.) چه بهتر که هیچ پرسوناژی لهجه نداشت و هیچ خانه و مغازه ای پلاک. چه بهتر که از المان تکراری توفان و صدای باد و چراغی که در حال روشن و خاموش شدن است و هویت محرز و ملموس آدم ها دور می شد و بسیاری چه بهترهای دیگر.

چون قرار است چیزهای دیگری تعریف کند که مطلقا از جنس زندگی عادی نیستند. البته در دل همین غیرعادی ها نمی شود و نباید معمای محض طرح کرد. نمی شود به هیچ سوالی پاسخ نداد. نمی شود گیج و گنگ مرد مرموز را آورد و در حد حدس و گمان جلو رفت که شاید او شخصیت داستانی نویسنده است. شاید خود کمیسر است، شاید، شاید، شاید..

و همه اینها می تواند نشانگر این باشد که اگرچه با فیلم غیرمتعارفی مواجهیم، اگرچه تجربه ای تازه را تجربه می کنیم، اما این تجربه نیازمند ورز آمدن است. هنوز جا دارد که علی دلگشا با سینما دست و پنجه نرم کند. حتی اگر تهیه کننده غیرمتعارفی همچون امیرشهاب رضویان پشت کارش باشد.

بد نیست علی دلگشا از آسانترها شروع کند و حال و هوای سینمای ایران را بیشتر بسنجد، مخاطب و ذائقه اش را بهتر بشناسد و وقتی «عیار» درست دستش آمد، کارهای به این غیرمتعارفی بسازد.

به قول کیارستمی: «اول سینمای قصه گو را یاد بگیریم، بعد برویم سراغ ضد قصه.»

منبع: ماهنامه هنروتجربه

 

منبع: سینما سینما
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/51599
دیدگاه

آخرین خبرها
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید

ستاره پسیانی
امیر جعفری

«برهوت» آماده نمایش شد/ رونمایی از نخستین تصویر فیلم

«برهوت» آماده نمایش شد/ رونمایی از نخستین تصویر فیلم

همزمان با آماده شدن فیلم سینمایی «برهوت»، از نخستین تصویر فیلم رونمایی شد. به گزارش سینماسینما، نخستین تصویر فیلم سینمایی «برهوت» به کارگردانی منصور وثوقی و تهیه‌کنندگی محمد کمالی‌پور رونمایی شد. امیر جعفری با معرفی نفس بازغی و ریما رامین‌فر، ستاره پسیانی، علی باقری، علیرضا استادی، نگار عابدی، کیمیا بابائیان،...

۱۴۰۲/۱۱/۲۷


بررسی روانشناختی فیلم عطر داغ در رادیو

رادیو سلامت در قالب برنامه تصویر خیال که روزهای جمعه ساعت ۱۹ و ۱۰ دقیقه پخش می شود به تحلیل روانشناسی فیلم های اکران شده در سالهای اخیر می پردازد. به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت، مرتضی میلانی، تهیه کننده برنامه تصویر خیال در این باره می گوید: فیلم‌ها اغلب...

۱۴۰۰/۱۰/۲۳


درخواست پرستویی و رضویان برای نجات یک خانه

پرویز پرستویی و امیرشهاب رضویان، بازیگر و کارگردان همدانی، در نامه‌ای خطاب به مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی درخواست کردند «از تخریب خانه اقبالیان به واسطه معیارهای ارزشمندی که به تنهایی نام چندین هنرمند داخلی و بین‌المللی را در این شهر زنده نگه داشته، جلوگیری کرده و مسئولان استانی را...

۱۴۰۰/۰۹/۲۳


ابتلا یک هنرمند دیگر به کرونا

امیر شهاب رضویان، هنرمند فیلمساز به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری شد.

۱۳۹۹/۰۷/۱۰


زمانی که هست و مکانی که نیست/ نگاهی به فیلم «مکان»

زمانی که هست و مکانی که نیست/ نگاهی به فیلم «مکان»

سینماسینما، ساسان گلفر «مکان» روایتی است از فراقت و بطالت. برتراند راسل گفته است: «ساعت هایی که از تلف کردن آنها لذت برده ایم، تلف نشده اند.» فیلسوف انگلیسی حدود ۸۰ سال پیش مقاله ای با عنوان «در ستایش فراغت» نوشت تا نشان دهد که امکان لذت بردن از زندگی...

۱۳۹۷/۰۸/۰۳


۲ فعال میراث فرهنگی شهروند برگزیده سال همدان

جشنواره شهروندان برگزیده همدان از دو فعال میراث فرهنگی این شهر برای تلاش‌شان در طول سال‌های گذشته در جهت حفاظت از آثار تاریخی این شهر «ماد»ها تقدیر کرد.

۱۳۹۷/۰۶/۰۲


نهمین جشن مستقل فیلم کوتاه / گزارش تصویری

نهمین جشن مستقل فیلم کوتاه / گزارش تصویری

نهمین جشن مستقل فیلم کوتاه شامگاه ۲۹ مردادماه در موزه سینما برگزار و برگزیدگان خود را شناخت. عکاس: فرناز عزیزی

۱۳۹۷/۰۵/۳۰


صدور پروانه نمایش فیلم «عطر داغ»

سینماپرس: پروانه نمایش فیلم سینمایی «عطر داغ» به کارگردانی علی ابراهیمی و تهیه‌کنندگی امیرشهاب رضویان صادر شد.

۱۳۹۷/۰۵/۰۶


نمایش نقد و بررسی «مکان» در خانه هنرمندان ایران

نمایش نقد و بررسی «مکان» در خانه هنرمندان ایران

فیلم «مکان» ساخته سید مهدی احمدپناه به تهیه کنندگی امیرشهاب رضویان یکشنبه هفتم مرداد ماه ساعت ۱۷:۰۰ در خانه هنرمندان ایران نقد و بررسی می شود. به گزارش رسیده،«مکان» با نگاهی به یک معضل اجتماعی فراگیر در سال ۹۵ تولید شد و همان سال توانست در جشنواره فجر حضور یابد...

۱۳۹۷/۰۵/۰۶


اکران «مکان» در هنر و تجربه

اکران «مکان» در هنر و تجربه

«مکان» به کارگردانی سید مهدی احمدپناه در گروه سینمایی «هنر و تجربه» اکران می شود. به گزارش سینماسینما، فیلم «مکان» ساخته سید مهدی احمدپناه به تهیه کنندگی امیرشهاب رضویان از روز یکشنبه سوم تیرماه در گروه سینمایی «هنر و تجربه» اکران خود را آغاز می کند. «مکان» با نگاهی به...

۱۳۹۷/۰۴/۰۲


« مکان» به «هنر و تجربه» رسید

« مکان» به «هنر و تجربه» رسید

فیلم «مکان» ساخته سید مهدی احمدپناه به تهیه کنندگی امیرشهاب رضویان از روز یکشنبه سوم تیرماه در گروه سینمایی هنر و تجربه اکران خود را آغاز می کند.

۱۳۹۷/۰۴/۰۲


«مینای شهر خاموش» با یادی از زلزله‌زدگان

«مینای شهر خاموش» با یادی از زلزله‌زدگان

«مینای شهر خاموش» که به گفته سازندگانش در شرایطی سخت در شهر بم و پس از زلزله ساخته شده، یکی از فیلم‌های سینمای ایران با قصه‌ای در یک شهر زلزله‌زده است.

۱۳۹۶/۰۸/۲۵


روایت امیر شهاب رضویان از زندگی مادری عشایری/ویدئو

امیرشهاب رضویان کارگردان، فیلمنامه‌نویس و بازیگر سینما امشب (شنبه ۱۳ آبان ماه) در چهل و پنجمین برنامه از فصل دوم «هزار داستان» از زنانی می‌گوید که به گونه‌ای خاص مادری می‌کنند. به گزارش روابط عمومی برنامه «هزار داستان»، چهل و پنجمین قسمت از این برنامه که با اجرای امیرشهاب رضویان...

۱۳۹۶/۰۸/۱۳


امیرشهاب رضویان «کودکانه»‌هایش را نشان می‌دهد

امیرشهاب رضویان «کودکانه»‌هایش را نشان می‌دهد

امیرشهاب رضویان گفت: در مدرسه، تصویر کج‌وکوله معلم‌ها را می‌کشیدم و به همکلاسی‌ها نشان می‌دادم. حاشیه سفید بالای دفترم، همیشه پر بود از نقاشی‌های کوچک.

۱۳۹۶/۰۶/۰۷


ماجرای طلب ۱۲ ساله‌ی سه فیلم‌ساز از شهرداری

ماجرای طلب ۱۲ ساله‌ی سه فیلم‌ساز از شهرداری

در اختتامیه ششمین جشنواره فیلم شهر، امیرشهاب رضویان که به‌عنوان یکی از اعضاء هیات انتخاب جشنواره روی سن رفته بود، لحظاتی پشت تریبون قرار گرفت و از طلب چندین ساله‌ی سه فیلم‌ساز از شهرداری تهران سخن گفت.

۱۳۹۶/۰۵/۱۶


اعلام اسامی فیلم‌های کوتاه و نیمه‌بلند بخش مسابقه جشنواره شهر

اعلام اسامی فیلم‌های کوتاه و نیمه‌بلند بخش مسابقه جشنواره شهر

۳۲ اثر به بخش مسابقه فیلم‌های داستانی کوتاه و نیمه‌بلند ششمین جشنواره بین المللی فیلم شهر راه یافتند. به گزارش روابط عمومی ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر، هیئت انتخاب بخش فیلم داستانی کوتاه و نیمه‌بلند سینمای ایران متشکل از مسعود امینی تیرانی، سعید پور اسماعیلی، رقیه توکلی، امیرشهاب رضویان و...

۱۳۹۶/۰۴/۳۱


اعلام اسامی فیلم های کوتاه راه یافته به بخش مسابقه جشنواره شهر

اعلام اسامی فیلم های کوتاه راه یافته به بخش مسابقه جشنواره شهر

۳۲ اثر به بخش مسابقه فیلم های داستانی کوتاه و نیمه بلند ششمین جشنواره بین المللی فیلم شهر راه یافتند. به گزارش روابط عمومی ششمین جشنواره بین المللی فیلم شهر، هیات انتخاب بخش فیلم داستانی کوتاه و نیمه بلند سینمای ایران متشکل از مسعود امینی تیرانی، سعید پور اسماعیلی، رقیه...

۱۳۹۶/۰۴/۳۱


اسامی فیلم‌های کوتاه و نیمه‌بلند بخش مسابقه جشنواره فیلم شهر

اسامی فیلم‌های کوتاه و نیمه‌بلند بخش مسابقه جشنواره فیلم شهر

هیئت انتخاب بخش فیلم داستانی کوتاه و نیمه‌بلند سینمای ایران متشکل از مسعود امینی تیرانی، سعید پور اسماعیلی، رقیه توکلی، امیرشهاب رضویان و امیر عبدالحسینی از میان ۶۵۰ فیلم کوتاه رسیده به دبیرخانه جشنواره، ۳۱ فیلم را برای شرکت در بخش مسابقه انتخاب کردند. به گزارش فیلم‌نت نیوز، اسامی فیلم‌های...

۱۳۹۶/۰۴/۳۱


معرفی هیات انتخاب فیلم های کوتاه و نیمه بلند داستانی جشنواره شهر

معرفی هیات انتخاب فیلم های کوتاه و نیمه بلند داستانی جشنواره شهر

مسعود امینی تیرانی، سعید پور اسماعیلی، رقیه توکلی، امیرشهاب رضویان و امیر عبدالحسینی به عنوان اعضای هیات انتخاب فیلم های کوتاه و نیمه بلند داستانی ششمین جشنواره فیلم شهر انتخاب شدند. به گزارش روابط عمومی ششمین جشنواره بین المللی فیلم شهر، طی حکمی از سوی سیدعلی احمدی دبیر این دوره...

۱۳۹۶/۰۴/۱۷


هیات انتخاب ششمین جشنواره فیلم شهر معرفی شد

هیات انتخاب ششمین جشنواره فیلم شهر معرفی شد

به گزارش فیلم‌نت نیوز، طی حکمی از سوی سیدعلی احمدی دبیر این دوره از جشنواره، مسعود امینی تیرانی، سعید پور اسماعیلی، رقیه توکلی، امیرشهاب رضویان و امیر عبدالحسینی به عنوان اعضای هیات انتخاب فیلم‌های کوتاه و نیمه داستانی این رویداد هنری، کار ارزیابی ‌آثار را آغاز کرده‌اند. اعضای هیات انتخاب...

۱۳۹۶/۰۴/۱۷


” لابى ” آماده نمایش شد

به گزارش فیلم نیوز، مراحل فنی فیلم سینمایی “لابی” به کارگردانی محمد پرویزی و تهیه‌کنندگی امیرشهاب رضویان روز گذشته پایان یافت ساخت موسیقی این فیلم به تازگی توسط فردین خلعتبری به اتمام رسیده و همچنین مراحل پایانی فنی همچون تصحیح رنگ نیز انجام شده است بر اساس این گزارش، با...

۱۳۹۶/۰۴/۰۴


«لابی» آماده نمایش می‌شود

«لابی» آماده نمایش می‌شود

«لابی» آماده نمایش می‌شود به گزارش رسیده، مراحل فنی فیلم سینمایی «لابی» به کارگردانی محمد پرویزی و تهیه‌کنندگی امیرشهاب رضویان روز گذشته پایان یافت. ساخت موسیقی این فیلم  به تازگی توسط فردین خلعتبری به اتمام رسیده و همچنین مراحل پایانی فنی همچون تصحیح رنگ نیز انجام شده است. بر اساس...

۱۳۹۶/۰۴/۰۳

شهاب حسینی

آخرین وضعیت «لابی» با شهاب حسینی

آخرین وضعیت «لابی» با شهاب حسینی

مراحل فنی فیلم سینمایی «لابی» به کارگردانی محمد پرویزی و تهیه‌کنندگی امیرشهاب رضویان ۲ تیر ماه پایان یافت. 

۱۳۹۶/۰۴/۰۳


اظهارات رضویان درباره‌ی وضعیت سینما در کارگاه آلبانی

اظهارات رضویان درباره‌ی وضعیت سینما در کارگاه آلبانی

امیرشهاب رضویان حمایت دولتی از تولید فیلم در دو دهه‌ی اول و گسترش دفاتر انجمن سینمای جوانان ایران را از عوامل مهم توسعه‌ی سینمای ایران می‌داند.

۱۳۹۶/۰۱/۱۸


کارگاه کارگردان ایرانی در آلبانی

کارگاه کارگردان ایرانی در آلبانی

ایسنا نوشت: امیرشهاب رضویان، کارگردان سینما، یک کارگاه آموزشی در دانشگاه تیرانا در کشور آلبانی برگزار می‌کند.

۱۳۹۶/۰۱/۱۳


کارگاه یک کارگردان ایرانی در آلبانی

کارگاه یک کارگردان ایرانی در آلبانی

امیرشهاب رضویان - کارگردان - یک کارگاه آموزشی در دانشگاه «تیرانا» در کشور آلبانی برگزار می‌کند.

۱۳۹۶/۰۱/۱۳

پگاه آهنگرانی
آزاده صمدی

“لابى” به دبیرخانه فجر رسید

با پایان صداگذاری فیلم سینمایی “لابی” به کارگردانی محمدپرویزی ساخت موسیقی این فیلم توسط فردین خلعتبرى در جریان است تا “لابی” با انجام مراحل فنی نهایی٬ آماده نمایش شود همچنین روز گذشته٬ امیرشهاب رضویان تهیه کننده “لابی” نسخه ای از این اثر سینمایی را جهت بازبینی به دبیرخانه سی و...

۱۳۹۵/۱۰/۱۵

سارا منجزی
آزاده صمدی

شهاب حسینی با «لابی» به جشنواره فیلم فجر رسید

سینماپرس: فیلم سینمایی «لابی» به کارگردانی محمدپرویزی به دبیرخانه جشنواره فجر رسید

۱۳۹۵/۱۰/۱۵

مهدی کرم پور
مهرداد فرید

۹۲ فیلم آماده حضور در سی‌وپنجمین دوره جشنواره فیلم فجر هستند

با توجه به اعلام دبیرخانه جشنواره فیلم فجر ماراتن آماده سازی فیلم ها برای حضور در جشنواره فیلم فجر آغاز شد. فرصت باقی مانده برای تهیه کنندگانی که متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر هستند تنها چهار روز است.فیلم های «بیست و یک روز بعد» محمدرضا خردمندان،  «بوف کور» به...

۱۳۹۵/۰۸/۲۶